Wszystkie tajemnice działania rekuperacji

rekuperacja

Rekuperacja to rodzaj wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. System składa się z jednostki głównej w postaci rekuperatora oraz połączeń, które zapewniają odpowiednie ukierunkowanie strumieni powietrza. Istotnym elementem urządzenia jest moduł odzyskiwania ciepła oraz zestaw filtrów. Poniżej dowiesz się, w jaki sposób działają poszczególne elementy całego systemu.

Z czego składa się system rekuperacji

Rekuperacja nie wydaje się trudnym zadaniem, a jednak do jej prawidłowego przeprowadzenia potrzebne jest wiele istotnych, współpracujących elementów. Większość z nich mieści się w rekuperatorze. Są to:

  • dwa wentylatory,
  • wymiennik ciepła,
  • filtry,
  • automatyka sterująca,
  • dodatkowe podzespoły, jak bypass, nagrzewnica czy system antymrożeniowy,
  • obudowa.

Oprócz zespołów składających się na centralę, potrzebne są jeszcze kanały wentylacyjne.

Wentylatory

Do skutecznego działania systemu rekuperacji potrzebnesą dwa wentylatory, ponieważ w urządzeniu powstają dwa osobne, niezwiązane ze sobą strumienie powietrza. Jeden z nich jest bowiem zaciągany z pomieszczeń, przepuszczany przez rekuperator w celu odzyskania z niego większej części ciepła, a w końcu wypuszczany na zewnątrz. Drugi strumień pobierany jest z dworu, przepuszczany przez filtry, ogrzewany w jednostce centralnej i rozprowadzany do wszystkich pomieszczeń w budynku. Każdy z nich jest wywoływany mechanicznie za pomocą wentylatora.

W zależności od modelu rekuperatora mogą się w nim znajdować wentylatory stałoprądowe lub zmiennoprądowe. Te pierwsze są bardziej energooszczędne, jednak drugie rozwiązanie jest łatwiejsze do zaimplementowania. Warto zatem sprawdzić, w jakie wentylatory został wyposażony rekuperator mechaniczny, który chce się kupić.

Wymiennik ciepła

Jednym z głównych elementów rekuperatora jest wymiennik ciepła. To on odpowiada za oszczędności, jakie zapewnia rekuperacja w domu. Na rynku można znaleźć obecnie mnóstwo rozwiązań w tym zakresie. Poszczególne modele różnią się wielkością, budową, zasadą działania, a także materiałem, z jakiego są wykonane. Przy zakupie takiego urządzenia warto sprawdzić, jaki jest jego maksymalny przepływ powietrza, sprawność odzysku ciepła oraz straty ciśnienia. Cechy te zależne będą głównie od zasady działania danego wymiennika ciepła:

  • Wymiennik przeciwprądowy. Są to równoległe kanały wywiewne i nawiewne. Strumienie powietrza przepływają w nich w przeciwnych kierunkach, skąd pochodzi jego nazwa. Z jednej strony pozwala odzyskać ponad 90% ciepła, z drugiej jednak trudno się go czyści, a dodatkowo podatny jest na oszronienia i wzrost oporów przepływu.
  • Wymiennik krzyżowy. W tym przypadku kanały wywiewne i nawiewne ułożone są prostopadle, tworząc krzyż. Takie ustawienie zmniejsza sprawność w porównaniu do poprzedniego rozwiązania. Umożliwia odzyskanie 70% energii cieplnej. Z drugiej jednak strony, takie wymienniki są proste w budowie, łatwe w czyszczeniu oraz tanie w produkcji. Dzięki temu są wciąż bardzo popularne.
  • Wymiennik obrotowy. Zastosowano tu zupełnie inną zasadę działania. Kanały zamontowane są na ruchomym walcu. Przy obrocie tym samym kanałem przepływa raz stare powietrze (nagrzewając kanał), a raz świeże. W ten sposób udaje się odzyskać nawet do 90% ciepła. Unika się także oszronienia kanałów. Minusem jest jednak ryzyko uszkodzenia się silnika oraz możliwość częściowego mieszania się strumieni powietrza.

Każde z rozwiązań zapewnia wysoki poziom odzysku ciepła, a o ich wyborze decyduje często cena oraz wydajność.

Filtry

Filtry pełnią dwa główne zadania w rekuperatorze. Po pierwsze, chronią urządzenie przed pyłem, kurzem, owadami i innymi zanieczyszczeniami unoszącymi się w strumieniu powietrza. Zapobiegają także przedostawaniu się do domu zanieczyszczeń, kurzu oraz smogu. Regularna wymiana filtrów jest bardzo ważna nie tylko w celu zachowania czystego i zdrowego powietrza, ale również, by chronić samo urządzenie. Mocno zanieczyszczone filtry mogą również zmniejszać wydajność domowego systemu rekuperacji.

Inne elementy systemu

W rekuperatorze mieszczą się jeszcze nagrzewnice. Zazwyczaj występują dwa: wstępny i wtórny. Zadaniem pierwszego jest ochrona kanałów przed oszronieniem. Natomiast nagrzewnica wtórna może, w razie potrzeby, dogrzewać strumień powietrza kierowany do poszczególnych pomieszczeń.

Ciekawość może budzić także bypass. Jest to po prostu kanał omijający wymiennik ciepła. W momencie, gdy temperatura w budynku jest za wysoka, bypass zostaje otwarty i wywiewane na dwór powietrze nie ogrzewa świeżego strumienia. Pozwala to obniżyć temperaturę w środku. Jest on uruchamiany automatycznie przez system sterowania. Najczęściej korzysta się z niego latem. Jednak także zimą może być potrzebny, by obniżyć wieczorem temperaturę przed pójściem spać. Chłodniejsze powietrze ułatwia bowiem zasypianie i zapewnia spokojniejszy sen.

Kanały wentylacyjne

Do prawidłowego działania systemu potrzebne są także sprawne kanały wentylacyjne. Do ich montażu wymagane są często przewierty przez ściany i sufity. Sieć kanałów pozwala wyciągać powietrze z poszczególnych pomieszczeń i kierować w ich stronę świeży strumień. Wymagany jest określony przekrój takich kanałów, aby nie utrudniały przepływu powietrza.

Eksploatacja systemu rekuperacji

Najważniejszym zadaniem właściciela rekuperatora mechanicznego jest regularne wymienianie filtrów. W ten sposób można zapewnić świeże i czyste powietrze w całym budynku. Najczęściej zaleca się ich wymianę co trzy miesiące, jednak wiele zależy od pory roku i jakości powietrza za oknem. Czasami mogą zdarzyć się awarie sieci elektroenergetycznej. W takim przypadku wentylacja mechaniczna zostanie zatrzymana i system rekuperacji przestanie działać. Przerwa nie dłuższa niż 24 godziny nie powinna mieć wpływu na samopoczucie mieszkańców. W razie potrzeby można także przewietrzyć budynek przez otwarcie okien lub przynajmniej ich rozszczelnienie zimą. Gdy prąd znów pojawi się w gniazdku, rekuperator zacznie znów pracować bez potrzeby jego ręcznego uruchamian

Share