W Polsce coraz większą popularnością cieszą się nowoczesne i ekologiczne rozwiązania. Należą do nich przede wszystkim rekuperacja, pompy ciepła oraz panele fotowoltaiczne. Czy duża dostępność takich systemów związana jest z ich opłacalnością, czy też jest to chwilowa moda, która szybko przeminie? Sprawdź sam.
Jak działają poszczególne systemy?
W celu odpowiedzenia na pytanie, czy nowoczesne i ekologiczne rozwiązania są także ekonomiczne, przyjrzyjmy się ich działaniu. Jakie niosą korzyści i czy przynoszą konkretne oszczędności. A jeśli tak, czy inwestycja w nie się zwróci po określonym czasie.
Panele fotowoltaiczne
Ogniwa, które mieszczą się w panelach fotowoltaicznych, zamieniają energię słoneczną na stały prąd. Dzięki falownikowi można zamienić go w prąd przemienny, o parametrach takich samych, jak ten w sieci elektroenergetycznej. Wystarczy podłączyć inwerter do gniazdka, a prąd sam popłynie do domu.
Panele fotowoltaiczne przekładają się na konkretne korzyści:
- Niższe rachunki za prąd dzięki produkcji własnego prądu „za darmo” ze słońca. Tak naprawdę jedynym kosztem tej energii elektrycznej jest zakup instalacji fotowoltaicznej. Oznacza to, że wystarczy wyprodukować odpowiednią ilość kilowatów.
- Można być całkiem niezależnym od prądu z elektrowni pod warunkiem posiadania wydajnych akumulatorów. Pozwalają one korzystać w nocy z prądu, który był wyprodukowany w dzień. W efekcie żadne podwyżki prądu właściciela takiej instalacji nie dotykają.
- Nie mniej ważna jest ochrona środowiska. Choć wydaje się, że nie ma to związku z naszymi portfelami, jednak przełożenie jest dość konkretne. Im więcej odnawialnych źródeł energii, tym mniejsza będzie musiała być produkcja ze standardowych źródeł. Dla firm energetycznych oznacza to mniejsze opłaty za prawa do emisji. A to przekłada się na mniejsze wzrosty en energii elektrycznej. Choć wydaje się, że instalacja przydomowa nie ma tu znaczenia, jednak łączna moc domowych instalacji w Polsce przekroczyła już 300 MW.
Produkcja niemal darmowej energii elektrycznej stanowi bardzo dużą oszczędność, szczególnie wobec rosnących dziś cen. Instalacja fotowoltaiczna zwraca się w ciągu siedmiu do kilkunastu lat. Przy żywotności takich rozwiązań oscylujących wokół 25 lat, inwestycja w panele fotowoltaiczne może okazać się doskonałą lokatą.
Pompa ciepła
Sprężanie i rozprężanie czynnika roboczego umożliwia przenoszenie ciepła od teoretycznie chłodniejszego miejsca do cieplejszego. Dzięki temu, że pompa ciepła wykorzystuje energię elektryczną do transportu ciepła, a nie jego wytwarzania, sprawność takiego systemu sięga 300%, a w przypadku pomp gruntowych, nawet 400%. Jakie korzyści daje instalacja pompy ciepłą?
- Energia elektryczna, jako paliwo, jest nie tylko ekologiczna, ale także uniwersalna. W praktyce oznacza to, że pompa ciepła może współpracować z panelami fotowoltaicznymi lub być zasilana z sieci.
- Główną oszczędnością stanowi różnica między opałem standardowym a prądem. Należy tu wziąć pod uwagę nie tylko cenę za kaloryczność, ale także sprawność poszczególnych źródeł centralnego ogrzewania. W takim przypadku widać jasno, że pompa ciepła jest najbardziej opłacalną metodą ogrzewania domu, nawet przy aktualnych wzrostach cen prądu.
Zwrot kosztów poniesionych na instalację pompy ciepła wynosi zazwyczaj od pięciu do piętnastu lat. Przy żywotności około 25 lat, pompa ciepła przynosi jeszcze całkiem spore zyski. Wiele zależy od mocy urządzenia oraz jej dostosowania do warunków w danym domu.
Rekuperacja
Każdy dom powinien być wyposażony w jakąś wentylację. Wentylacja mechaniczna jest najmniej korzystna ze względów ekonomicznych i zdrowotnych. Natomiast najlepsze efekty daje rekuperacja. Pozwala odzyskać ciepło z powietrza wydmuchiwanego z domu dzięki wymiennikowi ciepła. Co istotne, oba strumienie nie mieszają się, dzięki czemu do budynku wpada wstępnie ogrzane, ale świeże powietrze z podwórka. Wśród zalet tego rozwiązania należy wskazać na:
- Możliwość odzyskania aż 90% ciepła z powietrza zabieranego z domu.
- Oczyszczanie świeżego strumienia z alergenów i szkodliwych zanieczyszczeń dzięki filtrom.
- Świeże powietrze zapewniające dobre samopoczucie domowników, bez narażania się na przeciągi.
W ciągu jednego roku rekuperacja pozwala zaoszczędzić od tysiąca do dwóch tysięcy złotych. Przy pierwszej instalacji koszty rekuperatora oraz stworzenia sieci kanałów sięgają nawet 15 tysięcy. Oznacza to, że w najgorszym przypadku zwrot kosztów nastąpi po 15 latach, choć żywotność tego typu urządzeń to kwestia 10-15 lat. Na pierwszy rzut oka wydaje się to rozwiązanie nieekonomiczne. Jednak po zakupieniu kolejnej jednostki centralnej za około 8 tysięcy złotych, można korzystać z rekuperacji przez kolejną dekadę, co przyniesie już wymierny zysk. W dłuższej perspektywie inwestycja zwraca się w całości.
Warto również zaznaczyć, że w nowych budynkach i tak trzeba zainstalować jakąś wentylację. Zarówno wentylacja grawitacyjna, jak i mechaniczna bez odzysku ciepła, generują podobne koszty na etapie budowy. Oznacza to, że wybór rekuperacji przy rozpoczęciu budowy to natychmiastowy zwrot poniesionych kosztów.
Współdziałanie wszystkich rozwiązań
Wszystkie omawiane rozwiązania można ze sobą połączyć, co przyniesie jeszcze większe oszczędności. Pompa ciepła będzie pobierała prąd z paneli fotowoltaicznych w czasie, gdy produkują go najwięcej. Jednocześnie będzie to darmowe zasilanie centralnego ogrzewania domu. Natomiast rekuperacja pozwala na zmniejszenie potrzeb energetycznych budynku. Oznacza to, że trzeba wytworzyć mniej energii cieplnej, by utrzymać pożądaną temperaturę. Dzięki temu współdziałaniu zwrot z inwestycji we wszystkie systemy nastąpi jeszcze szybciej.
